Kütahya’da durdurulan bir araçta, nükleer araştırmalarda kullanılan ve değeri yaklaşık 70 milyon dolar olan kaliforniyum maddesi ele geçirildi. Olayla ilgili bir kişi tutuklandı.
Kütahya-Tavşanlı kara yolu girişinde, İl Emniyet Müdürlüğü Asayiş Şubesi ekiplerince şüphe üzerine durdurulan bir araçta yapılan aramada, dünya çapında son derece nadir bulunan ve nükleer enerji ile tıbbi araştırmalarda kullanılan 7,15 gram kaliforniyum maddesi ele geçirildi. Altın sarısı renkte, şeffaf bir plastik kapta saklanan kaliforniyumun, piyasa değerinin yaklaşık 70 milyon dolar olduğu belirtildi.
Radyasyon Tespiti Yapıldı, Kaliforniyum Kuruma Gönderildi
AFAD ekiplerinin yaptığı ilk incelemede maddenin radyasyon yaymadığı belirlendi. Daha ileri analiz ve doğrulama için madde, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu’na (TENMAK) gönderildi.
Olayla ilgili gözaltına alınan ve fırıncılık yaptığı öğrenilen B.G. isimli şahsın evinde yapılan aramada ise ruhsatsız tabanca ve çok sayıda mermi bulundu. Emniyetteki işlemlerinin ardından adliyeye sevk edilen şüpheli, çıkarıldığı mahkemece tutuklanarak cezaevine gönderildi.
Kaliforniyum Nedir? Nerelerde Kullanılır?
Kaliforniyum (Cf), ilk kez 1950 yılında Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley’de sentezlenen, son derece nadir ve yüksek değere sahip bir kimyasal elementtir. Uranyum ötesi (transuranik) elementler arasında yer alır ve aktinit serisinin dokuzuncu üyesidir.
Kullanım Alanları:
-
Nükleer Reaktörlerin Başlatılması: Kaliforniyum-252 izotopu, güçlü nötron kaynağı özelliği sayesinde reaktörlerin başlatılmasında kullanılır.
-
Madencilikte ve Petrol Sondajında: Nötron ışınlaması ile malzeme analizinde kullanılır.
-
Tıbbi Uygulamalar: Kanser araştırmalarında, bazı tümörlerin tespiti ve tedavisinde deneysel olarak kullanılabilir.
-
Yeni Element Sentezi: Ununoktiyum (element 118) gibi süper ağır elementlerin sentezinde önemli rol oynar.
Tehlikeleri ve Radyolojik Riskler:
Kaliforniyum, yüksek oranda radyoaktif bir elementtir. Özellikle kemik dokularında birikme potansiyeli vardır ve bu durum kırmızı kan hücrelerinin oluşumunu olumsuz etkileyebilir. Kullanımı ciddi radyolojik güvenlik önlemleri gerektirir.
Kaliforniyum Neden Bu Kadar Değerli?
Dünyada sadece birkaç laboratuvarda üretilebilen kaliforniyumun gramı, yaklaşık 10 milyon dolar gibi astronomik rakamlara ulaşabilmektedir. Bu da onu, gram başına değeri en yüksek maddelerden biri haline getiriyor. ABD’de Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı ve Rusya’daki Atom Reaktörleri Araştırma Enstitüsü, kaliforniyum üretimi yapan sayılı merkezlerdendir.
Olayın Önemi ve Güvenlik Açısından Değerlendirme
Ele geçirilen kaliforniyumun miktarı küçük gibi görünse de, nükleer teknoloji açısından ciddi sonuçlar doğurabilecek potansiyele sahiptir. Bu tür materyallerin yasa dışı yollardan ülke içinde dolaşımda olması, nükleer güvenlik ve terörle mücadele açısından hassasiyet arz etmektedir.
Yetkililer, olayla ilgili soruşturmanın genişletilerek sürdürüldüğünü, benzeri durumların önlenmesi için istihbarat ve güvenlik önlemlerinin artırılacağını belirtti.